Liever dier dan mens

Een familie van fanatieke nazi’s hield van haar als van een eigen dochter. Zelf werd ze verliefd op een Duitse ingenieur met een speldje van Hitlers partij in het knoopsgat van zijn revers. Anni Gmitruk, Volksduitse uit oostelijk Polen, vertelde niemand wie ze werkelijk was: Mala Rivka Kizel, een joods meisje uit een groot orthodox gezin in Warschau. Terwijl haar familie werd omgebracht, wist Mala door een mix van veerkracht, taalgevoel, geluk en charme te ontkomen aan Duitse soldaten, een Oekraïense verrader en de hooivork van een antisemitische boer. Via Israël belandde ze uiteindelijk in Amstelveen, waar ze nog altijd woont.

'Liever dier dan mens' is de zoektocht naar het onwaarschijnlijke overlevingsverhaal van een uitzonderlijke vrouw. Met haar herinneringen in de hand ging Pieter van Os op een reis in de tijd door Europa en drong diep door in de altijd weer terugkerende obsessie met identiteit, nationaliteit en volksaard.

Pieter van Os schrijft voor NRC Handelsblad en De Groene Amsterdammer. Hij publiceerde onder meer de boeken 'Nederland op scherp', 'Vader en zoon krijgen de geest' (met Henk van Os), en 'Wij begrijpen elkaar uitstekend', over zijn jaren als Haags journalist. Hij woont tegenwoordig in Tirana, Albanië.